فونت عربی

خط عربی

خط عربی؛ برای خوشنویسی و طراحی فونت عربی، این مقاله به شما کمک می‌کند تا خلاصه ای درباره روش و خطوط راهنما که در خوشنویسی فونت عربی و طراحی تایپ فیس های عربی استفاده شود و اطلاعات مناسب و راه گشایی برای تناسب و هماهنگی حروف فونت عربی ارائه می‌دهد.
این مقاله همچنین برای علاقه مندان به تایپوگرافی و کسانی که می‌خواهند طراحی تایپ فیس عربی را بیاموزند، بسیار بسیار مناسب است. مدارس سنتی آموزش خوشنویسی عربی از سه روش آموزشی تناسبات حروف که توسط ابن مقله خوشنویس قرن نهم هجری قمری به وجود آمد، استفاده می‌کنند. این سه روش آموزی عبارت است، روش براساس دایره، روش براساس نقطه ها و روش براساس تشابه.

دانلود فونت عربی

روش براساس دایره؛ در این روش خوشنویسی، حروف یا بخشی از آن در داخل دایره ای که دو قطر عمود بر هم آن ترسیم قرار می گیرد و براساس آن هنرمند به تناسبات بین حروف می رسد. در واقع قطر دایره مبنایی برای سنجش ارتفاع حرف «الف» است.

روش براساس نقطه؛ این روش مبتنی بر شمارش نقطه ها برای رعایت تناسبات بین حروف است. در واقع این مبنای اندازه گیری براساس لوزی نقطه که با ضخامت یا همان شش دانگ قلم نوشته شده، به وجود می آید.
از آنجایی که این روش در بیشتر خطوط عربی استفاده می شود، به تصویر شماره دو نگاه کنید.
یادآوری این نکته حائز اهمیت است که مدارس آموزش سنتی خوشنویسی نستعلیق در ایران نیز از
روش براساس نقطه ها استفاده می کنند.

فونت عربی زیبا

روش براساس تشابه؛ روش سوم، بر اساس تشابه است که بر مبنای ضخامت استفاده شده در حروفهای مجزا طراحی و نوشته می شوند. نمونه:

حرف «س» و حرف «ص» از تشابه ضخامت در انتهای حرف برخوردار هستند.
حرف «و» و حرف «ق» در نقطه شروع یا همان دوران ابتدایی شبیه به هم هستند.
حرف «ع» و حرف «۵» در نقطه آخر دارای ضخامت مشابه هستند.

بهترین فونت عربی

در اغلب اوقات روش بر اساس نقطه ها مورد استفاده قرار می گیرد. هنرجویان مدارس خوشنویسی عربی پیش از آن که تبدیل به خوشنویسانی توانمند شوند، بیشتر خطوط رایج عربی (فونت کوفی، فونت نسخ، فونت ثلث، دیوانی، رقاع، فونت کوفی | کوفی مغربی) را به صورت حروف مجزا بر پایه
روش نقطه ها تمرین می کنند

طراحی تایپ فیس های عربی

در طراحی تایپ فیس عربی سه روش ذکر شده خوشنویسی عربی به خطوط راهنما و اجزای آن تغییر شکل پیدا می کند. به محض این که شروع به طراحی تایپ فیس عربی می کنید، نخستین قدم آن است که گونه ای از خوشنویسی را که پایه و اساس کار شماست، انتخاب کنید. انتخاب گونه ای از خوشنویسی به طور مستقیم به هدف و کاربرد تایپ فیس طراحی شده بستگی دارد.
بعضی از تایپ فیس عربی براساس خط نسخ و برخی براساس خط کوفی یا دیوانی است.

  • حال آیا این تایپ فیسها سنتی است یا مدرن؟

مسلم است که این مساله به حرفه ای بودن در زمینه طراحی تایپ فیس برمی گردد که یک طراح
حرفه ای می تواند از خط کاملا سنتی، تایپ فیسی مدرن و آوانگارد بسازد.
بعد از انتخاب گونه مورد نظر خوشنویسی استفاده از خطوط راهنما امری ضروری است.
این خطوط راهنما عبارت است از:

  1. خط راهنمای پایه (کرسی) (Baseline): قسمتهای ضخیم حروف روی آن قرار می گیرد.
  2. خط راهنمای ارتفاع منحنیها (The Loop Height)
  3. خط راهنمای ارتفاع دندانه ها (The Tooth Height)
  4. خط راهنمای بالاترین نقطه حروف (The Ascender Height)
  5. خط راهنمای پایین حروف (The Descender Height)

در تایپ فیس عربی خط ارتفاع حرف لا وجود ندارد و به جای آن خطوط راهنمای دیگری مانند خط
دندانه و خط منحنیها وجود دارد. حروف در تایپ فیس عربی همچون تایپ فیس انگلیسی از ارتفاع
یکسان برخوردار نیست.

تایپ فیس Sada

  • Baseline

خط راهنمای پايه کرسی

  • Descender 1

خط راهنمای پایین حروف 1

  • Descender 2

خط راهنمای پایین حروف 2

  • Ascender

خط راهنمای بالاترین نقطه حروف

  • Loop Height 2

خط راهنمای ارتفاع منحنی ها 2

  • Loop Height 1

خط راهنمای ارتفاع منحنی ها 1

  • Tooth Height

خط راهنمای ارتفاع دندانه ها

نخستین تایپ فیس Sada

یادآوری این نکته لازم این است که پایه و اساس تایپ فیس Sada براساس خط نسخ و پایه و اساس تایپ فیس MixArab براساس خط کوفی است. تایپ فیس Sada دارای یک خط راهنمای دندانه، دو خط راهنمای منحنی، یک خط راهنمای بالاترین نقطه حروف و دو خط راهنمای پایین حروف دارد.
تایپ فیس MixArab دارای یک خط راهنمای مشترک دندانه و منحنی، یک خط راهنمای بالاترین
نقطه حروف و یک خط راهنمای پایین حروف دارد.

از آنجایی که خط کوفی ساختاری هندسی دارد، تایپ فیس MixArab خطوط راهنمای کمتری
نسبت به تایپ فیس Sada نیز دارد. در واقع تایپ فیسهای بر پایه و اساس خط نسخ دارای خطوط
راهنمای بیشتری نسبت به تایپ فیسهای براساس خط کوفی است.

فونت عربی قرآنی

این تعداد خطوط راهنمای بیشتر برای ایجاد هماهنگی بین حروف لازم است. طراحی تایپ فیس به
روش طراحی و هدف آن بستگی دارد. بنابراین خطوط راهنما برای هر طراح تایپ فیس ضروری و
لازم است. در واقع قوانین مشخصی برای تطبیق تایپ فیس عربی و لاتین وجود ندارد. پس می توان
نتیجه گرفت خطوط راهنمای تایپ فیس جایگزین دو شیوه براساس دایره و نقطه ها در خوشنویسی
است و دانگ قلم در طراحی تایپ فیس جایگزین سومین روش یعنی همان روش براساس تشابه شده است. دانگ قلم همان ضخامتی است که حروف مجزا با آن نوشته و طراحی می شوند.
در الفبای عربی ۱۷ ضخامت قلم وجود دارد که همه الفبا را می سازد.
حروف و اجزای منفصل تایپ فیس در مربع خاکستری و بقیه اجزای متصل در مربع سفید قرار گرفته
است. اجزای متصل قرار گرفته در مربع های سفید براساس اجزا قرار گرفته در مربع های خاکستری
ساخته می‌شود.

در واقع توازن و هماهنگی یک تایپ فیس کامل براساس سه اصل است:

  1. انتخاب یک گونه از خوشنویسی عربی
  2. انتخاب و ساختن خطوط راهنمای مناسب و هماهنگ
  3. طراحی حروف مجزا پایه برای تکمیل تایپ فیس

آزمودن کلمه و جمله برای به تناسب رسیدن تایپ فیس

به طور معمول آزمودن کلمه ها و جمله ها در ابتدای طراحی تایپ فیس انجام می شود. آزمودن کلمه‌ها برای به تناسب رسیدن حروف قبل از طراحی کامل تمام حروف انجام می شود، یک راه عاقلانه برای طراحی تایپ فیس این است که ابتدا چند حرف را طراحی کنیم و بعد از آزمودن حروف به سرعت حروف را کامل کنیم.
آزمودن حروف شبیه به صیقل دادن سنگهای قیمتی است، در واقع طراحی یک تایپ فیس خوب،
تکمیل اجزا باقی مانده طراحی اولیه است که به تدریج انجام می شود.

نخستین راه آزمودن تایپ فیس عربی نوشتن جمله «هم وطرابيشهم يرقصون الدبکه» و دومین
راه که از کتاب «تایپوگرافی عربی» نوشته «هدي ابي فارزه برداشته شده که جمله «هی قطوع
المشعلادن» است.

تایپ فیس عربی

تایپ فیس عربی همانند تایپ فیس لاتین دارای برنامه ها و استاندارد خاصی برای آزمودن کلمه ها
و پاناگرامها نیست. پاناگرام یک راه آزمایش کردن جمله است که شامل تمام حروف الفبا می شود.
برای تایپ فیس لاتین handgloves و hambourgefontsiv را برای آزمودن کلمه ها داریم.

یک پاناگرام معروف لاتین که بسیار کاربرد دارد، این جمله است:
The quick brown fox jumps over a lazy dog

تایپ فیس لاتین جداگانه نوشته می شود و قرار دادن تمام حروف در یک پاناگرام کار آسانی است
اما در تایپ فیس عربی قرار دادن این همه حروف و منفصل و متصل در یک پاناگرام کاری دشوار و
تقریبا غیرممکن است. اکنون این پرسش پیش می آید که چرا یک استاندارد مناسب برای آزمودن کلمه ها و پاناگرام در تایپ فیس عربی وجود ندارد؟

هر طراح تایپ فیس عربی از کلمه ها و جملات مخصوص خود برای آزمودن هر تایپ فیس استفاده
می کند.

آزمودن حروف «الف» و «ک» و «ط» به وسیله خط راهنمای بالاترین نقطه، آزمودن حروف «ر» و «ن» و «۵» و «ع» به وسیله خط راهنمای پایین حروف، آزمودن دایره حرف «و» و دوران حرف «ف» به وسیله خط راهنمای ارتفاع منحنیها و آزمودن دندانه های حروف «س» و «ت» به وسیله خط راهنمای ارتفاع دندانه ها برای هر تایپ فیس عربی امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. در عوض برای هر تایپ فیس لاتین حروف d و h به وسیله خط راهنمای بالاترین نقطه، حروف و م به وسیله خط راهنمای پایین حروف و حروف n و 8 و 9 و 0 به وسیله خط راهنمای ارتفاع حرف X ضروری است که سنجیده شود.

منبع: پنجمین کتاب سال گرافیک دانشجویی فونت